เขตควบคุมมลพิษ วันที่ 3 มีนาคม 2552 ศาลปกครอง จังหวัดระยองมีคำสั่งให้ คณะกรรมการสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ ประกาศเขตควบคุมมลพิษในพื้นที่นิคมมาบตาพุด จังหวัดระยอง เนื่องจากมีเอกสารรายงานทางวิชาการจำนวนมากแสดงให้เห็นว่ามีมลพิษทางอากาศ มลพิษทางน้ำ และ มลพิษจากขยะมูลฝอย และของเสียอันตราย ในพื้นที่มาบตาพุดตลอดจนพื้นที่ใกล้เคียง เช่น ตำบลบ้านฉาง ตำบลวังจันทร์ เอกสารที่สำคัญได้แก่

แผนงานแก้ไขปัญหาเร่งด่วนของมาบตาพุด (เพิ่มเติม)               คณะรัฐมนตรีอนุมัติโครงการแก้ไขปัญหาในพื้นที่มาบตาพุดเพิ่มเติม ตามข้อเสนอของคณะอนุกรรมการประสานงานและขับเคลื่อนการดำเนินงานตามมติคณะรัฐมนตรี (ปคค.) จำนวน 15 โครงการ งบประมาณ 255.72565 ล้านบาท จากงบประมาณงบกลาง รายการเงินสำรองจ่ายเพื่อกรณีฉุกเฉิน โดยให้หน่วยงานที่รับผิดชอบโครงการจัดทำรายละเอียดโครงการและขอรับการจัดสรรงบประมาณจากสำนักงบประมาณโดยตรง โครงการแก้ไขปัญหาจำนวน 15 โครงการ แสดงในตารางที่ 1

การเติบโตของภาคอุตสาหกรรมในพื้นที่มาบตาพุด และบริเวณใกล้เคียงจังหวัดระยอง โดยขาดการควบคุมการปล่อยมลพิษของโรงงานให้เป็นไปตามกฎหมายอย่างมีประสิทธิผล ประกอบกับการขยายพื้นที่อุตสาหกรรมจากในระยะแรกปี พ.ศ. 2527 ที่มีการเวนคืนที่ดินประมาณ 8,000 ไร่ (เป็นท่าเรือน้ำลึกและพื้นที่อุตสาหกรรมประมาณ 6,500 ไร่ และเป็นพื้นที่พักอาศัยประมาณ 1,500 ไร่) จนกระทั่งผังเมืองรวมมาบตาพุด พ.ศ. 2546 มีการกำหนดพื้นที่ประเภทอุตสาหกรรมประมาณ 44,000 ไร่ ปัจจุบันมีการใช้ประโยชน์จริงประมาณ 19,000 ไร่ โดยมีการเปลี่ยนการใช้ที่ดินประเภทที่อยู่อาศัยให้เป็นประเภทอุตสาหกรรม ทำให้พื้นที่ซึ่งเดิมเคยกำหนดเป็นเขตกันชนในมาบตาพุดหายไป นำไปสู่ปัญหามลพิษจากอุตสาหกรรม อุบัติภัยจากการรั่วไหลของสารเคมี การขาดความเชื่อมั่นของประชาชน และการยื่นฟ้องของภาคประชาชนต่อศาลปกครอง ปัจจุบันพื้นที่มาบตาพุดและบริเวณใกล้เคียง ประสบปัญหาทั้งด้านสิ่งแวดล้อม สังคม และกายภาพ ที่สำคัญดังนี้

แผนยุทธศาสตร์การพัฒนาเทศบาลเมืองมาบตาพุด (พ.ศ.2554-2558) กองวชาการแลละแผน  เทศบาลเมืองมาบตาพุด download

แผนพัฒนาสามปี (พ.ศ.2554-2556) เทศบาลเมืองมาบตาพุด กองวิชาการและแผน เทศบาลเมืองมาบตาพุด download

รายชื่อโรงงานกลุ่มนิคมอุตสาหกรรมมาบตาพุด  ประกาศเจตนารมณ์ร่วมขับเคลื่อนระเบียบวาระแห่งชาติ “แรงงานปลอดภัยและสุขภาพอนามัยดี” ประจำปี 2551